ایمپلنت دیجیتال

اگر فرصت کافی برای مطالعه عمیق این مقاله ندارید پیشنهاد می کنم این ویدئو را تا انتها ببینید.

تولید راهنمای جراحی به صورت کلی شامل 3 مرحله زیر است:

1. تصویربرداری
2. طراحی ایمپلنت ها
3. تولید ایمپلنت

در ادامه به تشریح فرایندهای هر مرحله پرداخته می شود.

برای طراحی پروتز، آباتمنت، اسپلینت و غیره از ابزار های دیجیتال استفاده شود که همان تعریف ایمپلنت دیجیتال می باشد، که شامل پروسه ای است که متخصصان را از سیستم های راهنمای جراحی بهره مند می کند.

– قبل از به وجود آمدن دندانپزشکی دیجیتال،در لابراتوار با روش های سنتی مانند واکس آپ، حرارت دهی و پروتز طراحی تحویل داده می شد.

اما اکنون طراحی روکش با استفاده از نرم افزار های پیشرفته در کامپیوتر با سرعت و دقت بسیار بالا و تنظیم شده با دندان مجاور صورت میگیرد که به ایمپلنت دیجیتال شناخته می شود.

داده های بدست آمده از دندان بیمار به لابراتوار و نرم افزار های خاصی ارسال می گردد، با CBCT ادغام شده و یک مدل فول آناتومیک با تمام ویژگی های فک بیمار را ایجاد می کند.

از جمله فاکتورهایی که برای طراحی در نظر گرفته میشود عبارتنداز طبقه بندی قوس و اسکلت، ساییدگی، سن و شرایط دندان، وضعیت مفصل گیجگاهی فکی، داده دقیق از حرکات کندیل نسبت به موقعیت دندانها و طراحی براساس زیبایی و سلیقه.

– پس از طراحی به تجهیزات پیشرفته تولید کننده شامل چاپگر سه بعدی، کوره، ماشین های فرز چند محوره جهت تراش ارسال می شود.

تراش روکش دندان که ممکن است به جنس های مختلف باشد، با دستگاه طراحی و تولید کامپیوتری CAD/CAM با دقت و سرعت بالا و مطابق با قالب اولیه گرفته شده از دهان و دندانهای بیمار بطور اختصاصی برای وی ساخته میشود.

به این صورت که مواد که به صورت مکعب هستند با توجه به سایز انتخاب می شوند و در دستگاه قرار میگیرند.

مکعب ها به شکل دندانی که در مرحله قبل طراحی شده بود تراش میخورند، در نهایت پروتز، کاستومایز اباتمنت یا سایر قطعات طراحی شده را با دقت بیشینه تولید می نمایند.

– مرحله ی آخر رنگ آمیزی یا همان گلیز روکش است که پس از تراش دندان صورت می گیرد.

ابتدا روکش اولیه ساخته شده در مرحله سوم در دهان بیمار امتحان میشود و اگر نیازی به تغییر نداشت به لابراتوار جهت گلیز و رنگ آمیزی مطابق با دندان های مجاور ارسال می شود.

پس از مراجعه بیمار به دندانپزشک و تعیین طرح درمان مبنی بر کاربرد ایمپلنت، بیمار با طرح درمان تعیین شده توسط دندانپزشک به مراکز تصویربرداری جهت تهیه تصویر سه بعدی از بافت نرم و سخت دهان مراجعه می نماید.

طرح درمان شامل اطلاعات و سوابق بیمار، تعداد و مکان ایمپلنت ها، نوع و رنگ پروتزها در صورت نیاز و غیره می باشد.

اسکن داخل دهانی در ایمپلنت دیجیتال

اسکن داخل دهانی اولین کاربرد فناوری دیجیتال است که می تواند در دندانپزشکی ایمپلنت مورد استفاده قرار گیرد.

این فناوری بیش از 30 سال است که معرفی شده و در سال های اخیر از نظر دقت و کاربری آسان تر، بهبود قابل ملاحظه ای یافته است.

مطالعات نشان داده است که مدل های دیجیتالی ایجاد شده توسط اسکنرها به دلیل دقت بالا و قابلیت تکثیر به اندازه مدل های قالب گچی قابل اعتماد هستند. همچنین این اسکنرها، تهیه مدل های سه بعدی را سریع و آسان می نماید، که این امر منجر به افزایش کاربرد روزافزون آن ها در دندانپزشکی و بالا رفتن تمایل بیماران به استفاده از این روش شده است.

وضعیت بافت نرم دهان و دندان های بیماران از طریق تصویربرداری با اسکنر داخل دهانی ثبت می گردد.

این تصاویر جهت طراحی پروتزهای ناحیه بی دندانی مورد استفاده قرار می گیرند به نحوی که حداکثر انطباق آنها با لثه و دندانهای مجاور ناحیه بی دندانی را ایجاد نماید.

فناوری CBCT

اساس فناوری جراحی ایمپلنت های دندانی به کمک کامپیوتر،ریشه در اطلاعات به دست آمده از طریق اسکن CBCT  دارد. این فناوری به دلیل ایجاد تصاویر سه بعدی با زمان های اسکن کوتاه و دوز پایین اشعه در مقایسه با توموگرافی کامپیوتری پزشکی، شهرت و مقبولیت بیشتری دارد.

دقت بالای اطلاعات بدست آمده از این اسکن ها در تحقیقات تایید شده است به صورتی که قابلیت ارزیابی و مقدار سنجی استخوان برای مکان های مدنظر جهت قرار دادن ایمپلنت را دارد.

برای مطالعه درمورد تحلیل استخوان بعد از ایمپلنت بر روی متن لینک داده شده کلیک کنید.

همچنین نشان داده شده است که CBCT در مقایسه با روشهای ارزیابی مستقیم، ضخامت استخوان را کمتر و یا بیشتر نشان نمی دهد.

این ویژگی سبب شده است که CBCT یک ابزار بسیار  باارزش برای ارزیابی مکان ایمپلنت  بیمار باشد.

پس از ایجاد یک مدل دیجیتالی از وضعیت دهان بیمار که در فایل STL قرار دارد و کسب اطلاعات از بافت سخت دهان بیمار و سایر اطلاعات ضروری جهت انجام ایمپلنت که از طریق فایل CBCT قابل دست یابی می باشد، می توان برنامه ریزی کاشت ایمپلنت را به صورت مجازی و از طریق شبیه سازی کامپیوتر انجام داد.

امروزه برنامه ریزی کاشت ایمپلنت و نهایتا طراحی راهنمای جراحی با در نظر گرفتن پروتزهایی که روی ایمپلنت ها قرار می گیرند انجام می شود.

این امر سبب می گردد پروتزیست بتواند پروتزهای بهتری را از لحاظ زیبایی و کاربرد طراحی و تولید نماید. بنابراین اکثر نرم افزارهای برنامه ریزی ایمپلنت، امکان برنامه ریزی ایمپلنت بر اساس پروتزها را نیز فراهم می کنند.

باتوجه به توضیحات داده شده، پس از ایجاد مدل دیجیتال از دهان بیمار با استفاده از اسکنرهای داخل دهانی، مولفه مهم جهت برنامه ریزی ایمپلنت، طراحی پروتزها برای ایمپلنت مربوطه است که این امر از طریق نرم افزار CAD صورت می پذیرد.

پس از طراحی پروتزها، امکان برنامه ریزی و شبیه سازی قراردادن ایمپلنت در فک بیمار بر اساس پروتزهای طراحی شده وجود دارد.

همچنین این قابلیت، به پزشک و بیمار این امکان را می دهد که قبل از درمان، وضعیت پروتزها را بررسی نمایند و اصلاحات مورد نیاز در شکل، اندازه و یا مورفولوژی را با استفاده از ابزارهای داخل نرم افزار انجام دهند.

بهترین روش برای به کارگیری اسکن های به دست آمده از فناوری CBCT استفاده از نرم افزار برنامه ریزی ایمپلنت است.

برنامه این امکان را در اختیار دندانپزشک و یا تکنسین لابراتوار قرار می دهد تا ارزیابی دقیق از تمامی پارامترهای مکان ایمپلنت، شامل کیفیت و کمیت استخوان، فضای موجود، عصب،سینوس و دندان های مجاور داشته باشد.

فراتر از ارزیابی مکان ایمپلنت،مفیدترین قابلیت، امکان قراردادن مجازی یک ایمپلنت در مکان پیشنهاد شده است.

این برنامه امکان تعیین دقیق عرض، ارتفاع و اندازه ایمپلنت را پیش از جراحی برای دندانپزشک مهیا می نماید.

پس از قرار دادن ایمپلنت ها در مکان مناسب به صورت مجازی، طراح می تواند راهنمای جراحی کاشت ایمپلنت را با در نظر گرفتن مکان،ابعاد و نحوه قرارگیری ایمپلنت ها ایجاد نماید.

پس از طراحی پروتزها و راهنمای جراحی فایل های طراحی که عموما به شکل STL  هستند جهت ساخت به مراکز تولید ارسال می گردند که هر کدام به صورت مستقل از یکدیگر تولید می شوند.

پس از طراحی و آماده شدن فایل خروجی ، با استفاده از چاپگرهای سه بعدی ساخت صورت می پذیرد.

پروتزهای طراحی شده که شامل اباتمنت و روکش هستند امروزه به صورت دیجیتال و با استفاده از ماشین های فرز مجهز به کامپیوتر تولید می گردند که در محیط های کلینیکی و لابراتوتری با فناوریCAD/CAM (computer aided design/computer aided manufacturing) شناخته می شوند.